سو رفتار و بد رفتاری با کودکان و نوجوانان پدیده شایعی است. تخمین زده میشود در ایالات متحده آمریکا سالیانه یک میلیون کودک مورد غفلت و بد رفتاری قرار می گیرند و از این میان حدود 1500 نفر سالیانه به دلیل غفلت یا سو رفتار میمیرند.
بیشتر موارد سو رفتار و غفلت در شیر خواری و اوایل کودکی بروز میکند و بر رشد کل مغز اثراتی سویی بر جای میگذارد. مطالعات نشان دادهاند که بد رفتاری با کودکان میتواند سبب آسیب بلند مدت به دستگاه عصبی درون ریز، از بین رفتن سلولها، تاخیر در میلین دار شدن هیپو کامپ و قشر جلو پیشانی و نیز حالت مزمن مستقل از هم ابتلایی های بالینی شود.
بر اساس یک مطالعه در 12118 نوجوان شایعترین انواع بد رفتاری بدین ترتیب گزارش شد: تنها گذاشتن کودک در منزل که حاکی از غفلت احتمالی در نظارت است (41.5 درصد موارد گزارش شده)، تهاجم جسمانی (28.4 درصد)، غفلت فیزیکی (11.8 درصد) و سو رفتار جنسی (4.5 درصد موارد)
در اینجا انواع سو رفتار و بدرفتاری بر اساس نوع آن به صورت مختصر توضیح داده خواهد شد.
غفلت (neglect) شایع ترین شکل بدرفتاری با کودکان است. غفلت بدین صورت تعریف میشود: عدم ارائه مراقبت و محافظت کافی از کودکان.
در برخی غفلت بدون این که والدین تعمدا آن را بخواهند اتفاق می افتد. کودک ممکن است بر اثر محرومیت عمدی یا از سر غفلت از نیازهای ضروری آموزشی، هیجانی و جسمی صدمه ببند. غفلت شامل عدم تغذیه کافی کودکان و محافظت از آنان در برابر خطرات است.
به طور کلی غفلت جسمی شامل موارد زیر است: رها کردن، اخراج از منزل، مراقبت حضانتی گسسته، نظارت ناکافی و بی توجهی به امنیت و رفاه کودک. غفلت طبی یا پزشکی شامل امتناع یا تاخیر در فراهم کردن مراقبت طبی و یا عدم ارائه این مراقبت می باشد. غفلت آموزشی شامل عدم ثبت نام کودک در مدرسه و فراهم کردن امکان مدرسه گریزی مزمن است.
طبق تعریف سو رفتار جسمی به هر عملی گفته میشود که سبب جراحت جسمی غیر تصادفی میشود مثل کتک زدن، مشت زدن، لگد زدن، گاز گرفتن ، سوزاندن و مسموم کردن. برخی موارد سو رفتار جسمی نتیجه تنبیه بدنی شدید و غیر معقول یا تنبیهات غیر قابل توجیه هستند.
سو رفتار هیجانی یا روانشناختی زمانی اتفاق میافتد که فرد این پیام را به کودک منتقل میکند که او بی ارزش، معیوب، دوست نداشتنی، ناخواسته یا در معرض خطر است.
فردی که این کار را انجام میدهد ممکن است کودک را طرد کند، بترساند، منزوی کند، به او بی توجهی کند و یا او را سرزنش کند.
سو رفتار هیجانی عبارتست از: پرخاشگری کلامی (مانند تحقیر، فریاد زدن، تهدید کردن، سرزنش کردن یا طعنه زدن)، مواجهه کردن کودک با خشونت خانگی، وارد کردن فشار بیش از حد روی کودک از طریق انتظارات بیش از حد و تشویق یا آموزش کودک برای شرکت در فعالیتهای ضد اجتماعی
شدت کودک آزاری هیجانی به موارد زیر بستگی دارد: آیا اینکه فرد مرتکب واقعا قصد صدمه زدن به کودک را دارد یا خیر و آیا اینکه این بد رفتاری ها ممکن است سبب صدمه به کودک شوند یا خیر
سو رفتار جنسی با کودک (کودک آزاری جنسی) به رفتار جنسی بین یک کودک و فرد بالغ یا بین دو کودک که یکی از آنها به مسزان چشمگیری بزرگتر از دیگری بوده یا متوسل به زور شده اطلاق میشود.
مرتکب یا قربانی ممکن است همجنس یا غیر همجنس باشند. این نوع سو رفتار در بیشتر بیش از انواع دیگر سو رفتار مورد توجه قرار میگیرد. رفتارهای جنسی عبارتند از لمس پستانها، کفل، ناحیه تناسلی چه از روی لباس و چه در حالت برهنه؛ عورت نمایی؛ قضیب لیسی؛ فرج لیسی و دخول آلت تناسلی یا اشیا در مقعد یا مهبل.
سو رفتار جنسی میتواند حادثه منفردی باشد یا در طول زمان طولانی انجام شود. علاوه بر انواع لمسهای جنسی نامتناسب، سو رفتار جنسی به بهره کشی جنسی از کودکان نیز اطلاق میشود. مانند رفتار یا فعالیتهای مرتبط با هرزه نگاری افراد صغیر و ترغیب افراد صغیر به روسپی گری یا قاچاق آنها بدین منظور.
منبع: خلاصهی روانپزشکی علوم رفتاری/ روانپزشکی بالینی
جهت تعیین وقت میتوانید با ما تماس بگیرید:
021-22632356
021-22632357
آدرس:
تهران-خیابان شریعتی - پایین تر از صدر
خیابان خاقانی- جنب بیمارستان جواهری
پلاک 50 واحد 1