کودکان مانند بزرگسالان، استرس را تجربه میکنند. تقریباً سیزده درصد کودکان به اضطراب مبتلا هستند زیرا در محیطهای ناسالمی زندگی میکنند. روابط سمی میان والدین به زندگی کنونی و آینده فرزندان آسیب میزند و به همین دلیل لازم است والدین راهحلهای اجتناب از پیامدهای آن را بدانند.
در ادامه با پیامدهای روابط سمی میان والدین برای کودک و راههای اجتناب از این پیامدها آشنا میشوید.
1. آنها همیشه احساس میکنند بیمارند. "به پدرت بگو من دارم با اون صحبت میکنم". چنین جملاتی همراه با هیجانات منفی نسبت به همسرتان، روش اشتباه خانواده بودن را به کودک نشان میدهد. تحقیقات نشان میدهند اگر والدین هیجانات خود را کنترل نکنند بر سلامت جسمانی فرزندشان اثر میگذارند. درعینحال، اگر والدین توانایی خوبی در کنترل هیجاناتشان داشته باشند کودکانی با نمرات بالاتر در امتحانات خواندن و ریاضی خواهند داشت.
چه باید کرد: اگر درگیری وجود دارد سعی کنید احساسات خود را کنترل کنید و توجه کنید که فرزندتان مشاهدهگر شرایط خانه است. بعضی از والدین به روانشناس مراجعه میکنند یا کتابهای روانشناسی میخرند. باید بین همسران توافقی برقرار شود که از کودک خود برای دستکاری یکدیگر استفاده نخواهند کرد.
2. آنها به قربانی بودن عادت میکنند. وقتی یکی از والدین، همسرش را از طریق تحقیر کردن یا پرخاشگری، مورد سوء رفتار قرار میدهد نسبت به کودک هم سوء رفتار غیرمستقیم اتفاق میافتد. کودکان قربانی میشوند و هیجانات منفی شدیدی را تجربه میکنند.
چه باید کرد: بپذیرید که ممکن است شما هم بخشی از مشکل باشید اگرچه سخت است اما حداقل باید با خودتان صادق باشید. آگاهی میتواند شمارا به سطوح جدید برساند و شروعی برای حل مشکلات شود. اگر احساس نیاز میکنید با همسرتان و یا بهتنهایی به روانشناس مراجعه کنید. به آنچه میخواهید بگویید یا انجام دهید فکر کنید. اگر به زمانی برای آرام شدن دارید حتماً آن را برای خودتان در نظر بگیرید. این کار بهتر از بحثهای مداوم عاطفی یا شکایت کردن در مقابل فرزندتان است.
3. آنها احساس گناه میکنند. در طی زمانهای دشوار، طلاق یا روابط سمی میان والدین، احساس خانواده بودن گم میشود و در اغلب اوقات کودکان ممکن است برای دعواها احساس گناه داشته باشند و دوست دارند همه مشکلات را حل کنند. ممکن است سعی کنند والدین را به روش خودشان متحد کنند یا حتی واکنشهای غیرقابلپیشبینی نشان دهند برای مثال فریاد بزنند، گریه کنند یا از انجام کاری امتناع کنند.
چه باید کرد: باید به فرزند خود بگویید که دعواها یا طلاق، تقصیر آنها نیست. این کار فرزند شمارا از یک فشار سنگین رها میکند و باعث میشود مشکلات اثر روانی کمتری بر آنها بگذارد.
4. آنها خودشان را سرزنش میکنند. وقتی والدین تماموقت احساس گناه دارند، این روحیه به فرزندشان هم منتقل میشود. در بعضی از موارد والدین برای خوشحال کردن فرزندشان اسباببازی و شکلات میخرند و در برخی موارد، والدین بهجز درد خود، به چیز دیگری توجه نمیکنند.
چه باید کرد: خود را از احساس گناه رها کنید و حسرت خوردن برای چیزها را متوقف کنید. هر بار که احساس گناه کردید خود را با فعالیت دیگری مشغول کنید. حتی میتوانید با فرزندتان وقت بگذرانید. از لوس کردن فرزندتان با خرید اسباببازیهای زیاد خودداری کنید چون بهترین هدیه برای او توجه شماست.
5. آنها به این باور میرسند که احساساتشان مهم نیست. ازنظر روانشناسان ، احساسات منفی نیز احساساتی مهم هستند و والدین نباید آنها را نادیده بگیرند. بهعنوانمثال ، کودک شما میتواند رفتار تهاجمی داشته باشد یا ناگهان خیلی حساس شود. توجه کنید شاید این رفتارها از زمانی شروعشده باشد که درگیریهای شما با همسرتان شروعشده است.
چه باید کرد: والدین میتوانند فرزند خود را تشویق کنند تا احساسات خود را از طریق داستان، نقاشی و بازی بیان کند. بهعنوانمثال، میتوانید از آنها بخواهید که یک نقاشی خانواده بکشد. جزئیات این نقاشی را بررسی کنید تا متوجه شوید چیزی کودک شمارا آزار میدهد یا خیر.
6. آنها افسرده میشوند. مطالعات نشان میدهد افسردگی مادر با صمیمیت کمتر او همراه میشود و میتواند در آینده منجر به مشکلات روحی در فرزندان شود.
چه باید کرد: والدین خوشحال، کودکان خوشحال دارند. با فرزند خود بازیهای پرانرژی کنید. کودکان باید ببینند که والدینشان لبخند میزنند و همیشه در حال گریه کردن یا دعوا کردن نیستند. با همسرتان در مورد یک سری قانون صحبت کنید که فرزندتان را از درگیریهای میان شما و همسرتان محافظت میکند. کودک نباید نظارهگر تعارضهای دائمی بین شما دو نفر باشد.
7. آنها وادار به انتخاب یکی از والدین میشوند. کودک نمیتواند از عهده روابط سمی میان والدین بربیاید بنابراین اغلب یکی از والدین را انتخاب میکند. اما این طبیعی نیست و به روان کودک آسیب میرساند بنابراین لازم است که او بتواند از هردو والد خود عشق دریافت کند. تحتفشار قرار دادن کودک برای انتخاب یکی از والدین معمولاً با این روشها است: وقتی کودک با همسرتان است آزرده میشوید، اشتباهات همسرتان را بزرگ جلوه میدهید، اعضای دیگر خانواده یا دوستان را برای اجبار کودک به انتخاب یکی از والدین درگیر میکنید
چه باید کرد: برای کودک توضیح دهید که هم مادر و هم پدر او را دوست دارند و هردوی آنها باید در زندگیاش باشند.
نویسنده: خانم مینا معین اسلام، روانشناس بالینی کودک و بازی درمانگر
جهت تعیین وقت میتوانید با ما تماس بگیرید:
021-22632356
021-22632357
آدرس:
تهران-خیابان شریعتی - پایین تر از صدر
خیابان خاقانی- جنب بیمارستان جواهری
پلاک 50 واحد 1