والدین چگونه به کودکان احساس شرم می‌دهند؟

والدین چگونه به کودکان احساس شرم می‌دهند؟

کودکان احساس شرم را از دوسالگی می‌شناسند و این احساس شرم به آن‌ها پنهان کردن را یاد می‌دهد (پنهان کردن رفتار، احساس یا هویت) اما این احساس شرم رفتارهای مطلوب اجتماعی مثل همدلی، ارتباط برقرار کردن، درک تجارب دیگران، یادگرفتن آرام کردن خود را به آن‌ها یاد نمی‌دهد و بنابراین احساس شرم دادن به کودک، کمکی به افزایش رفتار مطلوب او نمی‌کند و تنها باعث می‌شود کودک از هویت خود و وجود خود شرم‌زده شود.
استفاده از شرم برای افزایش رفتار مطلوب در کودک، یک بحران سلامت عمومی است. افرادی که در کودکی، شرم‌زده شده‌اند بیشتر احتمال دارد که به خود یا دیگران آسیب برسانند. شرم آن‌ها تبدیل به خشم می‌شود و بروز آن به درونی‌سازی یا برونی‌سازی فرد بستگی دارد. افرادی که درونی‌سازی می‌کنند به خود آسیب می‌زنند و افرادی که برونی‌سازی می‌کنند به دیگران آسیب می‌رسانند.ما شرم‌زده به دنیا نمی‌آییم بنابراین هرزمانی که با فردی شرم‌زده روبرو شدید بدانید که فردی نیز وجود داشته که به او احساس شرم را منتقل کرده است. افرادی که در کودکی احساس شرم زیادی دریافت کرده‌اند، در بزرگسالی نیز بیشتر احتمال دارد که این احساس شرم را به دیگران منتقل کنند.
به همین دلیل است که کار کردن بر روی تجارب کودکی خود بسیار مهم است. همانطور که کار کردن بر روی این تجارب در بهبود زخم های روحی ما مؤثر است، به ما کمک می‌کند که در دیگرانی که دوستشان داریم این زخم‌ها را ایجاد نکنیم. همان‌طور که لازم است احساس شرم خود را برطرف کنیم لازم است از احساس شرم دادن به دیگران به‌خصوص کودکان خودداری کنیم.

در ادامه روش‌هایی که معمولاً والدین از آن‌ها برای احساس شرم دادن به فرزندشان استفاده می‌کنند آورده شده است:
تحقیر کردن: «خیلی بچه‌ی ننری هستی»
اخلاقی کردن: «پسرهای خوب بهتر می‌دونن چطوری رفتار کنن»
بر اساس سن: «این کار رو انجام نده، تو بزرگ شدی»
بر اساس جنسیت: «پسرها گریه نمی‌کنن»
مقایسه کردن: «به اطرافت نگاه کن! هیچ‌کس مثل تو رفتار نمی‌کنه»
شایستگی: «هاها! تو قطعاً توی هنر استعداد نداری»
مسئولیت در قبال احساس بزرگترها: «تو من رو خجالت‌زده می‌کنی»


نویسنده: خانم مینا معین اسلام، روانشناس کودک و بازی درمانگر



جهت تعیین وقت می‌توانید با ما تماس بگیرید:
021-22632356
021-22632357
آدرس:
تهران-خیابان شریعتی - پایین تر از صدر
خیابان خاقانی- جنب بیمارستان جواهری پلاک 50 واحد 1